Yaşlandıkça bellek hakikaten iyi mi çalışır?
ABD Başkanı Joe Biden ve eski Başkan Donald Trump’ın zihinsel kabiliyetleri ile alakalı son konuşmalar, bellek hatalarının yaşlanma ve beyin sağlığı açısından ne anlama geldiğine dair yaygın tartışmaları ateşledi. Washington Post adı geçen.
Uzmanlara gore bellek kayıpları hafızanın mühim bir kısmını oluşturuyor.
Beynimiz gün süresince sayısız oranda bilgiyi işler ve bunların hepsini saklayacak bir yer yoktur.
Anılarımız iyi mi çalışır?
Yeni data aldığımızda, beynimiz bunu mühim bir bellek merkezi olan hipokampustaki ve öteki alanlardaki nöronlardaki değişimler kanalıyla kodlar. Bu hücre grupları, belirli detayları bellekten korumak için beraber emek vererek engram olarak malum bir hafıza izi oluşturur.
Bu verilerin bir çok, çoğunlukla uyku esnasında meydana gelen ve zaman içinde hafızamızı güçlendiren bellek birleştirme esnasında tutulmadığı sürece kaybolur. Vaka meydana ulaştığında bu nöronlar etken hale gelir ve ondan sonra anıyı hatırladığımızda yeniden etken hale gelirler.
Bir bilgisayardan değişik olarak anılarımız durağan(durgun) değildir. Hafıza, ona her eriştiğimizde ve tekrardan birleştirdiğimizde değişebilir.
Kimi zaman hafızayla ilgili söyleşi ettiğimizde yada onunla ilgili haber kliplerini izlediğimizde zihin bu deneyimleri tekrardan paketleyebilir ve bu tarz şeyleri yanlışlıkla anı olarak saklayabilir.
Yaşlandıkça anılar iyi mi değişmiş olur?
Yaşlanmanın biliş üstündeki en belirgin tesirleri işlem hızıyla ilgilidir. Yaşlanmanın bilişte çeşitli değişimleri bununla beraber getirmiş olduğu açıktır.
Stres, dikkat dağınıklığı ve bitkinlik hafızanın geri getirilmesini kötüleştirebilir ve yaşlı beyinler bu etkilere karşı bilhassa savunmasız olabilir.
Yaşlı beyinler, gereksiz detayları filtreleme ve vakalar içinde bağlantı kurma mevzusunda çoğu zaman genç beyinlerden daha beceriklidir.
MIT’de sinir bilimi profesörü Earl Miller, “Yaşlı bir beyin, daha akıllı bir beyindir” diyor ve ekliyor: “Yaşlanacak deneyime haiz.”