Eski dizileri tekrardan seyretmek bizlere kendimiz hakkında ne öğretir?

Popüler TV programlarına geri dönmek, nostaljiden daha fazlasıdır.

2000’lerin başlangıcında, Netflix web üstünden gösterim hizmetleri sunmaya başlamadan yalnız birkaç yıl ilkin ve ABD’da televizyonda geçirilen süre zirvedeyken, Cristel Russell’ın bir gözlemi vardı: Yeni tv dizilerindeki patlama göz önüne alındığında, niçin bu kadar fazlaca insan bu seçimi yapıyordu? onlara yeniden baktığın için mi? Daha ilkin görmüş olduğunuz şovlar? Pepperdine Üniversitesi Graziadio İşletme Okulu’nda pazarlama profesörü olan Russell, bu olgunun yalnızca tv için değil, kitaplar, filmler ve gezi deneyimleri de ilgilendiriyor bulunduğunu fark etti. “Bu probleminin aslına bakarsan araştırıldığını sanıyordum” diyor. “Ve durumun bu şekilde olmadığı ortaya çıktı.”

Russell ve işbirlikçi, pazarlama araştırmacısı Sidney Levy, tanıdık medyayı yeniden ziyaret etme motivasyonlarını çözümleme etmek için 23 emek harcama katılımcısıyla röportaj yapmış oldu. Russell ve Levy’nin 2011 tarihindeki makalesi, tekrardan izlenme teriminin – aranan canlanma – tanımlanmasına destek oldu ve nostaljinin bu şovlara geri dönmek için niçin birincil motivasyon olmadığını deklare etti.

Bu röportaj netlik için düzenlendi ve kısaltıldı.

İnsanları belirli medyayı tekrardan ziyaret etmeye motive eden şeyin ne işe yaradığını düşünüyorsunuz?

İçine girdiğimde bunun nostalji bulunduğunu düşündüm zira en mantıklı sebep bu olurdu. katılımcılar söylerdi [shows were] ev yiyecekleri benzer biçimde Tanıdık bir şeye geri döndüler ve onu sevdiklerini biliyorlardı, sadece onu niçin sevdiklerinin ayrıntılarını tam olarak hatırlamıyorlardı. Keyifli bir şov bulunduğunu biliyorlar fakat neyin gülünç bulunduğunu tam olarak hatırlayamıyorlar ya da sonunda kendilerini iyi hissettiren bir film bulunduğunu biliyorlar fakat bilgileri hatırlamıyorlar. Şimdi tekrardan keşfettikleri için, sanki tam olarak hatırlayamadıkları için yeniymiş benzer biçimde daha fazlaca keyif aldılar.

Nostalji değilse, o süre oyunda ne var?

Nostaljinin tanımı geçmişe duyulan özlemdir. Daha önceki bir zamana dönme arzusudur. Araştırmamda bulduğum şey, o denli da olmadığı. [participants] geçmişe özlem. Onları yeniden seyretme deneyimi, ne kadar büyüdüklerini takdir etmelerini sağlamış oldu. Geçmişe duyulan hasret değildi; şimdiki dönemin bir takdiriydi. Gittiğiniz derin bağlantı [the show] “Vay canına, bunu ilk gördüğümde 20 yaşındaydım. O süre olduğumdan değişik bir insanım.”

Tekrardan birleşme söz mevzusu olduğunda yaygın olarak kabul edilen başka hangi yanlış anlamalar var?

Bunun eylemsiz bir davranış bulunduğunu düşündüm. İnsanların anlam ifade etmeyen bir şey istedikleri için tekrardan izlediğini sanıyordum. Sadece çoğu zaman fazlaca adanmış ve aktiftir. Hakikaten gösterilerine ve bununla beraber kendilerine taşınmak ve hatırladıkları tadı tekrardan yakalamaya çalışmak istediler. Biz buna gönüllü diyoruz zira siz onu seçtiniz. Onu istiyorsun ve bu yüzden hakikaten onun içindesin ve ona dikkat ediyorsun.

Pandemi esnasında, kısmen yeni şovların ve filmlerin yapımının durması sebebiyle birçok şahıs şovları tekrardan izledi. Sadece bu kriz anında televizyonu tekrardan ziyaret etme kararımızı başka ne tetikledi?

konfor. Sanırım, ‘Bunun beni hayal kırıklığına uğratmayacağını biliyorum zira hoşuma gittiğini hatırlıyorum..” Tıpkı bir restoranda büyük bir menüye bakmış olduğunuzda ve daha ilkin asla denemediğiniz tüm öteki şeylere bakmış olduğunuzda fakat sonunda karidesli pad thai siparişi vermeniz benzer biçimde. Bilhassa kriz zamanlarında tanıdık olana geri dönme eğilimindeyiz – bu bir insan dürtüsüdür. Pandemide bunun bir kısmını gördüğümüzü düşünüyorum. Sadece akış erişimi size o denli fazlaca seçenek sunar ki, tüm bunlardan iyi mi anlam çıkaracağınızı bilemiyorsunuz. Sonunda, “Oh, bildiklerimi kullanacağım zira Roku ve Netflix’imde haiz olduğum bu yüzbinlerce değişik seçeneği sindiremiyorum” diyorsunuz.

Bunu belirtmen garip zira benim yaşımdaki insanların HBO şovunu tekrardan izlediğini fark ettim. Kız ortalama 10 yıl ilkin gösterildi, ki bu çok da fazla uzun süre ilkin değil. Fakat bence benim neslimdeki insanoğlu için gençliğimizi düşünüyoruz.

Kimi zaman toplumun iyi mi değiştiğini de görüyoruz. Toplumun yapmış olabileceği ilerlemeleri yada en azından değişimleri görmenizi sağlar. Kendinizi değişirken gördüğünüz yerde bunu ilerici olarak görüyorum fakat bir ihtimal içinde yaşadığınız dünya da değişti. Kısaca geçmişe oluşturulan minik bir pencere. Sadece geçmişe oluşturulan bu pencere, bugünü daha net görmenizi sağlar.

Bir Tekrardan İzleme Şovunu İyi Meydana getiren Nedir? Belirli nitelikleri yada özellikleri var mı, yoksa daha fazlaca bireysel zevk meselesi mi?

Dürüst olmak gerekirse, hala cevabı arıyorum. Aslına bakarsak, şu anda devam eden bir projem var, bu bir hit icra eden şey, zira bence belli kalıplar var. Ortak yazarım ve ben bunun kültürel dönemin ruhuyla bir ilgisi bulunduğunu düşünüyorum – bir şov belirli bir kültürel dönemin ruhuna dokunuyor ve bu onu ilk çıktığında bir hit yapıyor.

Arkadaşlıklar benzer biçimde, onu bu nesiller süresince devam ettiren evrensel özellikler vardır. Onun alanı bir dost grubudur. Dostlar bir dost grubudur. Dolayısıyla bu soruları cevaplamayı bu kadar zorlaştıran birçok unsur var. Ve bir araştırmacı olarak benim işim, onu temel faktörlere ayırmaya çalışmak.

Muhtemelen trajedi, güldürü benzer biçimde temel Yunan tarzlarına ineceğini düşünüyorum.

Art arda seyretmek, muhtemelen haftalık olarak yayınlandığında seyrettiğimiz bir şovu tekrardan ziyaret etme ve tekrardan yorumlama şeklimizi etkiliyor mu?

Narrative Navigation adlı, TV hakkında da konuşan başka bir makalem var ve bu makalede, gösterim çağlarında insanların izledikleri şovlarda ve bilhassa de yeniden izledikleri şovlarda fazlaca değişik bir halde gezindiklerini gördük. Her şeyi baştan sona izliyorum. İnsanların ilkin sonunu göreceklerini görürdük. Ya da sevmedikleri bir karakter olduğundan tüm sahneleri atlarlar. Ya da yalnız son sezonu izleyin.

Görüştüğümüz insanların bir çok her şeyi parça parça izledi yada atladı yada duraklattı. Hatta bir çok, gösteride gördükleri yeri ziyaret edebilmek için bir seyahat rezervasyonu yapmak için internete gitti.

İnsanlar vakaya bu şekilde bakmaktan ne kazanıyor?

Temelde artık denetim onlarda. Eskiden perşembe gecesi programınız buradaydı. Ve bir sonraki kısmı görmek için önümüzdeki Perşembe gününe kadar beklemeniz gerekecek. Artık bir dizinin tüm üç sezonu aynı anda bizlere sunuluyor ve onları seyretme hızınızı siz seçebiliyorsunuz. Artık her insana uyan tek gövde değil. Eskiden lineerdi. Kaydetmiş olsalar bile, bir çok insan bölümlerin yayınlanmasına oldukça yakın bir zamanda TV izledi. Şimdi her yerde.

Tekrardan izlemeyle ilgili araştırmanızda sizi en fazlaca ne şaşırttı?

İnsanlar aynı diziyi kaç kez yeniden yeniden izlerlerse izlesinler, ondan daima yeni şeyler kaparlardı. Bunun sebebi, insanların aşırı tepkisel olmasıdır. Başka bir deyişle, tüm dikkatlerini verdiler. Çağdaş hayatta fazlaca dikkatimiz dağıldı. Bu aslen dikkatinizi bir şeye çekmenin bir yolu zira onu fazlaca seviyorsunuz. Bu hiper-farkındalık ve hiper-tepkisellik, “Arka bahçede büyüyen bir çiçek bulunduğunu fark etmemiştim bile” diye düşünmenize niçin oluyor. haiz karakterlere bakıyorduk. Aslına bakarsak aynı şeyi yapıyor olsanız bile, neredeyse sonsuz bir yenilik deposu benzer biçimde.