Dünya ekonomisi kasvetli bir senenin arkasından 2023’te daha çok acıyla karşı karşıya
Bunun, COVID pandemisinden sonrasında dünya ekonomisi için geri dönüş yılı olması gerekiyordu.
Bunun yerine 2022’ye yeni bir cenk, üstün dereceli enflasyon ve iklim bağlantılı felaketler damgasını vurdu. Tarihçi Adam Tooze tarafınca popüler hale getirilen bir terim olan “polikriz” yılıydı.
2023’te daha çok karamsarlığa hazır olun.
Amsterdam Üniversitesi’nde makroekonomi profesörü Roel Beetsma, “Yüzyılın başından beri krizlerin sayısı arttı” dedi.
Dünya Savaşı’ndan bu yana asla bu kadar karmaşık bir durum görmemiştik” dedi. AFP.
2020’de COVID kaynaklı ekonomik krizin arkasından, ülkeler soyutlama yada öteki kısıtlamalardan çıktıkça tüketici tutarları 2021’de yükselmeye başladı.
Merkez bankacıları, ekonomiler normale döndükçe yüksek enflasyonun yalnızca geçici olacağı mevzusunda ısrar ettiler. Sadece Rusya’nın Şubat ayı sonlarında Ukrayna’yı işgal etmesi, enerji ve besin fiyatlarının yükselmesine niçin oldu.
Ücretler enflasyona ayak uyduramadığı için birçok ülke artık yaşam maliyeti krizleriyle boğuşuyor ve bu da hane halkını harcamalarında zor seçimler hayata geçirmeye zorluyor.
Frankfurt Noel pazarındaki standından Nicole Eisermann, “Kremadan şaraba ve elektriğe kadar her şey daha pahalı hale geldi” dedi.
Merkez bankaları soruşturma oyunu oynadı. Dört nala koşan enflasyonu dizginlemek amacıyla bu yıl faiz oranlarını yükseltmeye başladılar – yüksek borçlanma maliyetleri ekonomik faaliyetin yavaşlaması anlamına geldiğinden ülkeleri derin resesyona sürükleme riskiyle.
Enflasyon sonunda ABD Birleşik Devletleri’nde ve avro bölgesinde yavaşlamaya başladı.
dikkatli harcama
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne nazaran, G20 gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde tüketici fiyatlarının dördüncü çeyrekte %8’e yetişmesi ve gelecek yıl %5,5’e düşmesi umut ediliyor.
OECD, hükümetleri hane halkını rahatlatmak için yardım sağlamaya teşvik ediyor.
Bruegel fikir kuruluşuna nazaran, 27 ülkeden oluşan Avrupa Birliği’nde tüketicileri yüksek enerji fiyatlarından korumak için bugüne dek 674 milyar avro (704 milyar dolar) ayrıldı.
Avrupa’nın en büyük ekonomisi ve enerji arzında en oldukça Rusya’ya bağımlı olan Almanya, bu toplamın 264 milyar avroluk kısmını oluşturuyor.
EY danışmanlığı tarafınca meydana getirilen bir ankete nazaran, her iki Almandan biri artık yalnızca temel gerekseme maddelerine harcama yaptığını söylüyor.
Frankfurt Noel pazarında alışveriş meydana getiren Guenther Blum, “Oldukça dikkatliyim fakat oldukça çocuğum ve torunum var” dedi.
ABD Merkez Bankası başkanı Jerome Powell geçen hafta faiz artırımlarının “Aralık ayında” “en kısa sürede” yavaşlayabileceğinin sinyalini vermesine karşın, artan faiz oranları da tüketicilere ve işletmelere zarar verdi.
Sadece yetkili, fiyat istikrarını tekrardan sağlamak için politikanın muhtemelen bir süre daha sıkı kalması gerekeceği mevzusunda uyardı.
Avrupa Merkez Bankası başkanı Christine Lagarde ise Avrupa Merkez Bankası’nın sıkılaştırma politikasını sürdüreceğine dair net bir sinyal göndererek, avro bölgesi enflasyonunun hemen hemen zirveye ulaşmadığını söylemiş oldu.
Ekonomistler, Almanya’nın ve bir öteki büyük avro bölgesi ekonomisi olan İtalya’nın resesyona girmesini bekliyor. İngiltere ekonomisi aslına bakarsanız küçülüyor. Derecelendirme kuruluşu S&P Global, 2023’te avro bölgesi için durgunluk öngörüyor.
Sadece Internasyonal Para Fonu, dünya ekonomisinin 2023’te %2,7’lik gelişme ile büyümesini bekliyor. OECD yüzde 2,2 gelişme öngörüyor.
Ayrıca koronavirüs pandemisi, küresel iktisat için bir joker karakter olmaya devam ediyor.
Çin’in sıfır COVID politikası dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde büyümeyi kısıtladı, sadece yetkililer ülke çapındaki protestoların arkasından kısıtlamaları gevşetmeye başladı.
İklim maliyetleri
Sadece Beetsma için en büyük kriz, “ağır çekimde meydana gelen” iklim değişikliğidir.
Reasürans devi Swiss Re’ye nazaran, naturel ve insan kaynaklı felaketler 2022’de şu ana kadar 268 milyar dolarlık ekonomik kayba niçin oldu. Yalnızca Ian Kasırgası tahmini olarak 50-65 milyar dolarlık bir sigortalı zarara mal oldu.
Pakistan’daki seller bu yıl 30 milyar dolarlık hasara ve ekonomik kayba niçin oldu.
Hükümetler, Kasım ayında Mısır’da düzenlenen Birleşmiş Milletler iklim görüşmelerinde (COP27), naturel afetlerden harap olmuş savunmasız gelişmekte olan ülkelerin maruz kalmış olduğu kayıpları karşılamak için bir fon oluşturma mevzusunda anlaştılar.
Sadece COP27 zirvesi, sera gazı emisyonlarını azaltma ve küresel ısınmayı yavaşlatma ihtiyacına karşın, fosil yakıtların kullanımını kademeli olarak sonlandırmaya yönelik yeni taahhütler olmadan bitti.
Beetsma, “Bu akut bir kriz değil, oldukça uzun vadeli, uzun soluklu bir kriz.” dedi. “Yeterince yapmazsak, bu bizi benzeri görülmemiş bir ölçekte vuracak.”
