Birleşmiş Milletler: Anne ölüm oranı 20 yılda üçte bir oranında düştükten sonrasında hala yüksek
Perşembe günü Birleşmiş Milletler, anne ölüm oranlarının 20 yıl içinde üçte bir oranında düşmesine karşın, her iki dakikada bir kadının hamilelik yada doğum komplikasyonlarından öldüğünü söylemiş oldu.
Birleşmiş Milletler, oranların 2000 ile 2015 içinde mühim seviyede düştüğünü, sadece 2016 ile 2020 içinde büyük seviyede durduğunu ve hatta bazı bölgelerde tersine döndüğünü söylemiş oldu.
Dünya Sıhhat Örgütü ve öteki Birleşmiş Milletler kurumlarının bir raporuna gore, genel anne ölüm oranı 20 senelik bir süre içinde %34,3 oranında azaldı – 2000 senesinde 100.000 canlı doğumda 339 ölümden 2020’de 223 anne ölümüne.
Sadece bu, 2020’de her gün ortalama 800 kadının, doğrusu her iki dakikada bir kadının öldüğü anlamına geliyor.
Beyaz Rusya en büyük düşüşü yüzde 95,5 düşüşle kaydederken, Venezuela en yüksek artışı görmüş oldu. 2000 ve 2015 yılları aralığında en büyük artış ABD’de yaşandı.
DSÖ başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Hamilelik, tüm hanımefendiler için çok büyük bir ümit ve pozitif bir tecrübe zamanı olsa da, dünya genelinde milyonlarca insan için ağlatısal bir halde şok edici derecede tehlikeli bir tecrübe olmaya devam ediyor” dedi.
“Bu yeni istatistikler, her hanım ve kız çocuğunun yaşamsal sıhhat hizmetlerine erişiminin ve üreme haklarını tam olarak kullanabilmelerinin acilen sağlanması icap ettiğini ortaya koyuyor.”
Rapor, 2016 ile 2020 içinde anne ölüm oranlarının sekiz BM bölgesinden yalnızca ikisinde düştüğünü ortaya koydu: Avustralya ve Yeni Zelanda’da %35 ve Orta ve Cenup Asya’da %16.
“mantıklı değil”
Oran, Avrupa ve Şimal ABD’da yüzde 17, Latin ABD ve Karayipler’de yüzde 15 arttı. Öteki yerlerde ise durgundu.
Raporun yazarı Jenny Cresswell, gazetecilere verdiği demeçte, “mühim artışlar” gören iki Avrupa ülkesinin Yunanistan ve Kıbrıs bulunduğunu söylemiş oldu.
Anne ölümleri büyük seviyede dünyanın en fukara bölgelerinde ve çatışmalardan etkilenen ülkelerde yoğunlaşmaya devam ediyor.
Creswell, 2020’de kaydedilen bu ölümlerin ortalama yüzde 70’inin, oranın Avustralya ve Yeni Zelanda’dakinden “136 kat daha çok” olduğu Sahra altı Afrika’da bulunduğunu söylemiş oldu.
Hepsi de akut insani krizlerle karşı karşıya olan Afganistan, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Somali, Cenup Sudan, Sudan, Suriye ve Yemen’de oranlar küresel ortalamanın iki katından fazlaydı.
Rapora gore ağır kanamalar, enfeksiyonlar, güvenli olmayan kürtajdan meydana gelen komplikasyonlar ve HIV/AIDS benzer biçimde altta yatan durumlar önde gelen ölüm sebepleri içinde içeriyor ve bunların tümü büyük seviyede önlenebilir ve tedavi edilebilir.
DSÖ, bayanların üreme sağlıkları üstünde, bilhassa de sağlıklarını korumak için uzayda plan yapmış olup doğum yapabilmeleri için çocuk sahibi olup olmadıkları ve ne süre oldukları mevzusunda denetim sahibi olmalarının “eleştiri” bulunduğunu söylemiş oldu.
BM Nüfus Fonu başkanı Natalia Kanem, bayanların “gereksiz” ölüm oranının “mantıksız” bulunduğunu söylemiş oldu.
“Aile planlamasına acilen yatırım yaparak ve dünyadaki 900.000 ebe açığını doldurarak daha iyi bir iş yapabiliriz ve yapmalıyız” dedi.
Rapor 2020’ye kadar olan verileri kapsarken, Dünya Sıhhat Örgütü’nden Anshu Banerjee gazetecilere verdiği demeçte, Covid-19 salgını ve ekonomik kriz sebebiyle o zamandan beri istatistiklerin iç karartıcı bulunduğunu söylemiş oldu.
