Uzmanlar SC’nin askeri yargılamalara ilişkin sonucuna tepki gösterdi

Yüksek Mahkeme’nin (YK) sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmasına ilişkin oldukca mühim kararının arkasından hukuk uzmanları, bugünkü gelişmeyi Anayasanın üstünlüğüne ve vatandaşların temel haklarının korunmasına yönelik mühim bir adım olarak nitelendirdi.

Yargıç Ijaz Ul Ahsan başkanlığındaki ve Yargıç Munib Akhtar, Yargıç Yahya Afridi, Yargıç Seyyid Mazahar Ali Ekber Naqvi ve Yargıç Ayesha Malik’in de aralarında bulunmuş olduğu beş üyeli bir SC heyeti, Pakistan Tehreek-e-Insaf (PTI) tarafınca sunulan dilekçelere ilişkin emri yayınladı. ) şef Imran Khan ve ötekiler.

Yüksek mahkeme, oybirliğiyle verdiği kararda, eski başbakan İmran Han’ın bir yolsuzluk davasında tutuklanmasının arkasından tetiklenen 9 Mayıs ayaklanmalarına karışan sivillerin yargılanmasına itiraz eden dilekçeleri kabul ederek sivillerin askeri mahkemelerdeki davalarını geçersiz duyuru etti.

Kurul, Bölüm 2(D)(1)’in Anayasaya aykırı olduğu sonucuna vardı. Sadece bu aşamada karar 4-1 oldu (Yargıç Yahya Afridi kararını saklı tuttu), sadece geri kalan kısım oybirliğiyle alındı.

‘Liyakat’ davası – Avukat Muhammad Ahmed Pansota

Bir sivilin askeri mahkemelerde yargılanamayacağı teriminin Yargıtay tarafınca genişletilip onaylandığını ve 9 Mayıs vakalarına karışan sivillerin askeri mahkemelerde yargılanması için hükümet tarafınca da bazı değişimler yapıldığını düşünüyorum.

Dolayısıyla bu kavramın ve Ordu Kanununun 2(1)(d) Maddesinin Anayasaya ve mevzuyla ilgili kanuna aykırı olduğuna karar verildiğini düşünüyorum. Bu davanın bir öteki mühim yanı da artık davanın büyük olasılıkla terörle savaşım mahkemelerinde görülmesi ve esastan görülmesidir diye düşünüyorum.

Bundan ilkin, bir şahıs aleyhine askeri mahkeme tarafınca verilmiş bir karar olsa bile, kararın sürdürülebilirlik sebebi öne sürülerek üst mahkemeler tarafınca bozulması ihtimali oldukca yüksekti.

Sadece artık dava esastan görülecek ve bu korkulu vakalara karışanların cezalandırılacağını, katılmayanların ise cezalandırılmayacağını düşünüyorum. Dolayısıyla vakaya karışanların cezalandırılmasının daha mühim bulunduğunu düşünüyorum ve terörle savaşım mahkemesinin daha iyi bir iş çıkarabileceğine inanıyorum.

‘Hukuk senin üstündedir’ – Avukat Aitzaz Ahsan

Yargıtay’ın sivillerin askeri yargılamasını geçersiz sayan sonucu, Anayasayı, demokrasiyi ve hukuk sistemini güçlendirecektir.

Yüksek mahkeme kararının kalıcı tesirleri olacaktır. Bu mühim bir davaydı ve mühim bir kararmış oldu.

Bugün ‘zamanı bigün’. Bu karar ülkenin demokratik sistemini ve temellerini güçlendirecek.

Karar, “Anayasanın üstün olduğu” anlamına geliyor. SC ek olarak hükümetin yasayı yorumlama ve sivillerin ordu yasalarına gore yargılanmasına izin verme yönündeki talebini de reddetti.

Bir kral kraldır şu sebeple kanun onu kral yapar. Karar ‘kanun senin üstündedir’ anlama gelir.

‘Doğru karar’ – Ahsan Bhoon

Yargıtay’ın kararının kesinlikle doğru ve Anayasa’ya uygun olduğuna inanıyorum.

Bu anayasal bir mevzudur ve baro konseylerimiz ve derneklerimiz sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmaması icap ettiğini savunmaktadır.

Bu mevzuyla ilgili önceki kararlar – bugünkü kararla çelişen – 21. Değişim’ten kaynaklanıyordu, sadece o süre bile CJP Qazi Faez Isa, sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmasına karşı çıkan bir muhalif notu vermişti.

[This stance] Anayasa hükümlerine uygundur […] bilhassa kendi vatandaşlarınız – haklı ya da haksız – haklarının ardında ajitasyon yaptıklarında […] bundan sonrasında ordu kanunu uyarınca yargılanmamalıdırlar.

Bu doğru bir karardır, hayırlı bir gelişmedir.

Bir hukuk talebesi olarak kişisel görüşüm bu kararın temyize gidilse dahi onanacağı yönündedir […] bazı hakimlerin bu mevzuda bugünkü karara aykırı kararlar vermesine karşın bu kararlar pek hoş karşılanmadı. […] 2017 sonucu mı, 2014 sonucu mı yoksa 2008 sonucu mı […] Hukuk toplumu bu kararları pek pozitif karşılamıyor.

Bu sonucu memnuniyetle karşılıyoruz, bu güzel bir karardır.

Anayasa değişikliği olmasa bile YK yada Yüksek Mahkeme tarafınca nihai yorum yapılması halinde […] Sivilleri askeri mahkemelerde yargılamanın hiçbir öne sürülen sebebi yoktur.

‘Yürekli’ – Avukat Asad Rahim Khan

Mahkemenin kısa sonucu yürekli ve potansiyel olarak geniş kapsamlıdır: Sivil mahkemeler işlevsel olduğu sürece sivillerin askeri mahkemeler tarafınca yargılanamayacağı şeklindeki eskimeyen bir ilkeyi korurken, hem de kuralın istisnalarını da ortadan kaldırmıştır.

Detaylı gerekçelerin ne söyleyeceğine bağlı olarak bu, daha önceki kararlardan kalan her türlü belirsizliği ortadan kaldıran bir karar anlamına gelebilir. Bugünkü karar bizlere vatandaşların niçin hala hakkaniyet için SC’ye baktığını hatırlatıyor.

Karar yargı bağımsızlığını ‘destekledi’ — Avukat Şeyh Saqib Ahmed

Pakistan’ın bağımsızlığını kazanmasından bu yana geçen 76 senelik zamanı süresince ülke, sivil yönetimden oldukca direkt askeri yönetim dönemleri yaşadı ve Pakistan’ın zamanı anlatısı, azca gelişmiş ve disiplinsiz bir siyasal sistem ile iyi yapılandırılmış bir askeri kurum arasındaki etkileşimle karakterize ediliyor. .

9 ve 10 Mayıs’taki olayların arkasından ağırlıklı olarak siyasal vakalar yaşandı ve oldukca sayıda sivilin ciddi suçlamalarla tutuklanması ve gözaltının yargılanmak suretiyle orduya devredilmesiyle sonuçlandı.

Beş üyeli daha büyük bir kurul, uygun ve anayasal olarak, her vatandaşın Anayasa’nın 10-A maddesinde belirtilen adil yargılanma ve yasal süreç hakkına haiz olması ve her sanığın kanıtlama hakkına haiz olması sebebiyle, sivillerin askeri yargılamalarının hükümsüz ve hükümsüz olduğuna hükmetti. hakim ceza adaleti sistemi tarafınca masumiyeti.

Ülke genelinde her bir kabahat(lar) için tamamen işlevsel, bağımsız ve sanığın suçluluğuna yada masumiyetine karar vermeye yetkili olan olağan ve hususi ceza mahkemelerimiz, şu demek oluyor ki terörle savaşım mahkemelerimiz vb. bulunmaktadır.

Ek olarak Anayasa’nın 8. maddesinde belirtildiği suretiyle temel haklara aykırı yada aykırılık teşkil eden ‘her türlü kanun’ geçersizdir.

Yüksek Mahkeme, yazılı kararıyla yargının bağımsızlığını, demokrasiyi ve Anayasanın temelini oluşturan vatandaşların temel haklarını emsalsiz bir halde korumuş ve desteklemektedir.

‘Korunan ve savunulan temel haklar’ – Avukat Rida Hosain

Mevcut koşullar altında bu, SC’nin yürekli bir kararıdır. […] Siviller üstündeki yargı yetkisi yargı tarafınca kullanılmalıdır.

Ordu (yürütmenin bir parçası olarak) mahkemenin yetkisini gasp edemez.

Sivillerin suçluluğunu ve masumiyetini yargılamak sivil mahkemelerin görevidir; bu, vazife icra eden ordu mensuplarına verilmesi ihtiyaç duyulan bir yetki değildir.

21. Değişim zamanında, ceza adaleti sisteminin zayıflığı, sivillerin askeri mahkemeler tarafınca yargılanmasını meşrulaştırmak için öne sürülen argümanlardan biriydi.

Bugün SC, davaların olağan ceza mahkemelerinde görülmesi gerektiğine karar verdi. Bu karar hukuk sistemimizin güçlenmesinin ve gelişmesinin önünü açacaktır.

Daha da önemlisi, temel haklar tadı olarak alınabildiği takdirde tüm önemini yitirir. Askeri mahkeme yargılamaları adil yargılanma hakkını ihlal etmektedir.

YK, sivillerin askeri mahkemeye çıkarılmasına müsaade eden bölümün anayasaya aykırı bulunduğunu belirterek, Anayasa’da güvence altına alınan temel hakları korumuş ve savunmuştur.

‘Hakikaten zamanı’ – Avukat Salaar Khan

Sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmasına karşı olan SC sonucu, Pakistan’ı umut etmeye cesaretlendiren nadir şeylerden biri.

Son zamanlarda anayasal vaatlerin oldukca kolay unutulduğunu gördük. Bu karar, bir tek 9 Mayıs sonrası vakalarla ilgili olarak yargılananlara değil, askeri mahkemelerde yargılanan tüm sivillere verilen sözleri teyit ediyor.

Kuruldaki beş yargıçtan dördü Ordu Yasasının bazı hükümlerinin anayasaya aykırı bulunduğunu beyan etti (Yargıç Afridi’nin bu konudaki görüşünü hemen hemen okumadık).

Bunu yaparken, sivillerin Ordu Yasası uyarınca yargılanmasına müsaade eden hükümlerin kendisine darbe vurdular. Görünüşe gore bu karar artık geçmişteki, şimdiki ve gelecekteki tüm bu tür davaları etkileyecek.

Bu şekilde bir dönemde bu şekilde bir karar hakikaten zamanı bir karardır.

Sivillerin askeri yargılaması mümkün – Avukat Raja Khalid

1952 Ordu Yasası 1967’de değiştirildi ve Bölüm 2(1)(d) eklendi [according to which] Bir sivilin askeri tesislere istila etmek şeklinde bir kabahat işlemesi durumunda askeri mahkemelerde yargılanabiliyor.

PTI Başkanı İmran Khan’ın görevde olduğu dönemde bile siviller askeri mahkemelerde yargılanıyordu. Pervez Müşerref’e hücum eden kişiler de askeri mahkemelerde yargılandı ve cezaları da usulüne uygun olarak infaz edildi.

Davaları askeri mahkemeler yerine sivil mahkemeler yapsa daha iyi olur. Karara, üst mahkemenin daha büyük heyeti önünde itiraz edilmelidir.

Mahkemeler kanunları yorumlamak için vardır, yapmak için değil […] bugünkü kararla yüksek mahkeme yasa çıkardı [instead of interpreting the existing one].

Yasal Uyarı: Bu yazıda anlatılan görüşler uzmanlara aittir ve Thenews.com.pk’nin gösterim politikasını yansıtmayabilir.