Scorsese’nin Killers of the Flower Moon filmine Osage’ın bakış açıları
Welana Queton büyürken yabancılarla Terör Hükümdarlığı hakkında asla konuşmadı. Queton, genç bir kızken, 1918 ile 1931 yılları aralığında 60’tan fazla Osage Yerlisinin ölümüne neden olan uzun devam eden katliam serisini öğrenmişti; sadece cinayetlerin “yalnız yakın aileniz içinde konuşulduğunu; bu çevrelerin haricinde hiçbir vakit konuşulmadı.” Şimdi, 2023’te, öykü Hollywood’un en büyük isimlerinin katılımıyla mümkün olan en geniş sahnede anlatılıyor.
Queton, extra olarak çalışan birçok Osage vatandaşından biri. Çiçek Ayı’nın Katilleri. Film, bu şekilde bir hikayeyi kimin anlatabileceğine dair soruları gündeme getiriyor sadece bu, filmin bu sorulara cevap verecek donanıma haiz olduğu anlamına gelmiyor. Osageliler için hikayelerinin filme alınmasının iyi bir his bulunduğunu tahmin edebiliyorum. Birisi, tanınmış bir savaşçı ve kabilelerimden kabul edilen Komançiler’in lideri olan büyük-büyük-büyükbabam Quanah Parker hakkında bir film yapsa, en azından bu hikayenin iyi mi bulunduğunu görmekle ilgileneceğimi hayal edebiliyorum. tasvir edildi. Fazlaca uzun süreden beri kabul edilmediği için hikayenin ortaya çıkmasını iyi mi isteyebileceğinizi anlayabiliyordum.
Fakat bu hikayeyi kimin anlattığıyla da ilgilenirim. Yerli bir yazar ve film yapımcısı olarak bunu meydana getiren şahıs olmayı yeğlerim. Yerli film ve TV’nin var olduğu bir dönemde, şöyleki bir şov varken Rezervasyon Köpekleri Yerli yaratımı ve mükemmellik şablonu elde edildiğinde, sorduğum sual şu: Hikayelerimizi bir kez daha anlatmak için niçin topluluklarımızın dışından başka bir yazara/yönetmene ihtiyacımız var?
:no_upscale()/cdn.vox-cdn.com/uploads/chorus_asset/file/25056325/Killers_Of_The_Flower_Moon_Photo_0105.jpg)
Martin Scorsese görünüşe bakılırsa bunu başarmak için her yolu denemiş. Çiçek Ayı’nın Katilleri mümkün olduğunca içten ve doğru. Osage çalışanlarını perde arkasında çalışmak suretiyle görevlendirdi ve duyarlılık ve özgünlük sağlamak için onlara danıştı. Osage merkezlilik eksikliğini telafi etmek için orijinal senaristliğini tekrardan düzenleyecek kadar ileri gitti.
Bir Cuma öğleden sonrasında Santa Fe, New Mexico’daki bir beyaz perdede otururken, Scorsese’nin (beyaz perdede) son filmini ciddiyetle tanıtmasını izledim ve bu niyetin bizi ne kadar ileri götüreceğini merak ettim. Etrafım yaşlı İngiliz sinemacılarla çevriliydi. Film ilerledikçe kalabalığın ağlamalarını, burun üflemelerini, insanların birbirlerine ne kadar acımasızca davranabildiğinin şokunu duydum; bu vakada, beyaz müdahalecilerin Osage’a iyi mi davrandığını. Beyaz perdenin karanlığında sömürgeciliğin bu torunlarının kendi atalarına öfkeli tiksintilerini duydum.
Peki ondan sonra ne olacaktı? Seneler devam eden nesillerin zenginliğiyle edinilen büyük, heybetli Santa Fe evlerine mi gideceklerdi? ABD’nın korkulu geçmişini kınamayı bitirdikten sonrasında, bardaklarındaki pinot noir’ı içip yollarına devam mı edeceklerdi? Başrollerinde Robert De Niro ve Leonardo DiCaprio’nun yer almış olduğu bir Martin Scorsese filmi olarak her şeyi hatırlayıp, Osage soykırımı ve nesiller boyu yaşanmış olan acının ayrıntılarının akıllarından silinmesine izin mi vereceklerdi?
Çiçek Ayı’nın KatilleriDavid Grann’in kitabından uyarlanan, beyazların 1920’lerde petrol zengini toprakları için Osages’i iyi mi öldürdüğünün hikayesi iyi niyetli. Performanslar mükemmel; bu kadar dikkat çekici bir oyuncu ekibine haiz olduğunuzda bu da beklenecek bir şey. Lily Gladstone, mühim bir rolün peşinden muhteşem yılına devam ediyor Rezervasyon Köpekleri ve bağımsız filmlerde başrol olarak Düşlem Dans Ve Bilinmeyen Ülke. Gladstone, kelimenin tam anlamıyla ve mecazi olarak yavaş yavaş kaybolan, filmin kalbi ve ruhu olan Mollie Burkhart rolünü canlandıran sessiz bir zarafet taşıyor; üçüncü perdede, beyazlar onun çevresinde korkulu işler yaparak manevra yaparken, çoğunlukla terliyor, kusuyor ve ölüyor; faili olmayan bir figür. DiCaprio, Osage ülkesine, haiz olduğu bolca zenginliği elde etme planlarıyla gelen Ernest Burkhart rolündeki performansına delikanlı benzeri bir kalite katıyor. Homurdanıyor, kaşlarını çatıyor ve sık sık tekrarladığı nakaratı “Parayı seviyorum!” olan Burkhart’ı canlandırıyor. – gerektiği kadar rahat. De Niro, uzun ve inanılmaz kariyerinin bu noktasında sahtekarlık yapma mevzusunda o denli usta ki, Burkhart’ın amcası, kendini “Osage Tepeleri’nin Kralı” duyuru eden William Hale rolüne bu kadar iyi uyum sağlamasına şaşırmamak gerek. Jesse Plemons’un Soruşturma Bürosu ajanı Tom White olarak ekrana gelmesi canlandırıcı. Onun yüzü o denli boş olabilir ki, üstüne nerede ise her türlü duyguyu yansıtabilirsiniz. Onu gördüğümüzde, Osage halkının o denli fazlaca ölümü ve ihaneti yaşanmıştı ki, onun varlığı hoş bir soluklanmaydı.
Osage vatandaşı Susan Shannon, arka plan sahnelerini 2021 yılının Haziran ayında Pawhuska, Oklahoma’da çektiğini hatırlıyor. “Büyük film yapımını görmek büyüleyiciydi. Ufak kasabamızı, kameralarımızı ve vinçlerimizi dönüştürdü.” Welana Queton şeklinde o da çocukluğunda Osage cinayetleri yada petrol kazançları hakkında yabancılara fazlaca fazla informasyon vermemesinin söylendiğini hatırlıyor. 1954’te doğmuştu, Osage cinayetlerine Queton’dan daha yakındı ve ailesi her şeyden fazlaca kendi hayatlarından korktukları için bu mevzu hakkında korunuyordu.
Shannon, emekli olmadan ilkin çalmış olduğu Osage müzesinin ziyaretçileriyle konuştuğunu ve ziyaretçilerle Osage tarihini tartıştığını hatırlıyor: “Bunlardan bahsetmeniz fazlaca gülünç ve aniden bunalmaya başlıyorsunuz.” İlk başta Büyükanne’nin kitabının hayranı değildi, “Iyi mi yazıldığı umurumda değildi. Beyaz bir adam tarafınca, beyaz bir insanın bakış açısından yazılmıştır.” Sadece Grann’in kitaba ne kadar fazlaca araştırma kattığının bilincinde: “Buna saygı duymam gerekiyordu.”
Queton bana “Bu, hanımefendileri değişik şekilde etkileyecek” dedi. “Hanımlarda yaşanmış olan travmayla ilgili, bilhassa Osage hanımlarında.” Mevzu Osage halkına tanıdık geliyordu elbet fakat cinayetlerin iyi mi tartışılacağı mevzusunda hiçbir vakit anlaşmaya varılamadı. “Tartışmak fazlaca tabu bir şeydi. Ailenizin haricinde bir topluluk olarak hiçbir vakit tartışılmadı. Bunun açığa çıkması fazlaca garip, fazlaca garip bir duygu.”
Queton bunun pozitif yönde atılmış bir adım olduğuna inanıyor. “Yaraların, zamanı travmanın açığa çıkacağını düşünüyorum” diyor. “Bunun yalnız bizim için değil, öteki Yerli halklar için de iyi bir şey bulunduğunu düşünüyorum.” Filmi izledikten sonrasında Queton, işlenmemiş travmadan dolayı beklenmedik bir halde feryat ettiğini, senelerce bastırılmış üzüntünün onu bunalttığını hatırlıyor.
Çiçek Ayı’nın Katilleri uzun bir film – hakkaten fazlaca uzun, üç buçuk saatin birazcık altında sürüyor – çoğunlukla söyleyecek fazlaca şeyi olduğundan, fakat bununla birlikte kim bilir söylenecek fazlaca şey olduğundan. Kim bilir bu kadar uzun oldu şu sebeple bunu söylemesi ihtiyaç duyulan kişiler bunlar değildi.
Scorsese hakkaten denedi fakat gerçek şu ki bu, yerli halklar hakkında başka bir film, bu durumda Osage, beyazlar tarafınca yazıp yönetilen ve beyaz bir adam tarafınca yazılan bir kitabından uyarlanan. Hikayeyi tekrardan çerçevelendirme çabaları takdire şayan, sadece filmin yaratıcıları Osage’leri sadece bu kadar merkeze alabiliyorlar, kendileri Osage değil. Bunun yanı sıra, Scorsese devamlı gangsterlere ve gangsterliğe ilgi duymuştur. Bunda yanlış bir şey yok. Sadece Osage İlçesindeki katliamın aslolan failleri onlar ve bu hikayeyi anlatırken Osage’lere saygı gösterilse de bu kafi gelmiyor. Sanki bireyler ve onların ölümleri, DiCaprio’yu bir sonraki sahneye taşımanın bir yolu olarak hikayeye hizmet etmek için kullanılıyormuş şeklinde geliyor.
İzledikten sonrasında KatillerYerli halklar hakkında film meydana getiren Yerli olmayan yazar ve yönetmenlerin Hala ilk olarak geçmişimizle, dehşetlerimizle, kederimizle, travmamızla, kim bilir kolektif yas tutma ihtiyacıyla ilgileniyoruz. Fakat kolektif derken bizlerden fazlaca onlara mı gereksinim var diye düşünüyorum. Bunu niçin kendi koşullarımızda yapmış olup kendi tarihimizle ilgili filmler yapamadığımızı merak ediyorum. Bir ihtimal daha mükemmel tür filmleri yarattıktan sonrasında (bkz. Kan Kuantumu Ve Gece Baskıncıları) ve daha iyi bir beyaz perde altyapısına doğru inşa edersek, bu hikayeleri kendimiz anlatma şansına haiz olabiliriz. Niçin beyaz insanoğlu bunun haricinde kalamıyor ve Yerli halklar olarak bizim kendi vakit çizelgemizde bunun üstünde çalışmamıza izin vermiyor? Spoiler uyarısı: Problem para. Bizde yok, onlarda var.
:no_upscale()/cdn.vox-cdn.com/uploads/chorus_asset/file/25056336/Killers_Of_The_Flower_Moon_Photo_0109.jpg)
Osage sanatçısı ve grafik tasarımcısı Addie Roanhorse, filmin yapımında Osage Nation’ın film elçisi ve ondan sonra sanat, sahne donanımı ve kostüm departmanları da dahil olmak suretiyle fazlaca sayıda rol üstlendi. Sonunda kendisine filmimizde oyunculuk teklif edildi fakat geri çevirdi; kendisi de bir sanatçı olan Roanhorse esasen sanat departmanına bağlıydı ve sözünü tutmak istiyordu. Hemen sonra ondan bir takım görkemli film posteri tasarlaması istendi. Çiçek Ayı’nın Katilleri. Proje, Roanhorse için bir fırsat lütfuydu fakat bununla birlikte onun için karmaşık duygular da taşıyordu. İyi bulunduğunu düşünerek bu sürece girdi, “ve sonrasında bu duygular beni etkilemeye devam ediyor. Sanki fazlaca mutluyum fakat bir o denli da canım sıkkın. Tıpkı şu anda fazlaca ham hissettiğin şeklinde. O günden bu yana daha çok sette çalışmaya devam etti. Katiller sarılmış. Film endüstrisinde kendine bir yer buldu ve daha çok fırsat buldu sadece bunun bir bedeli vardı.
Filmin sonuna doğru Scorsese kendini ekliyor. Sanki filmi ve hikayeyi elinden gelen en iyi şekilde şekillendirmek için elinden gelenin en iyisini halletmeye çalışıyormuş şeklinde. bir şey, eğer onun samimiyetini ilk seferde anlamamışsan diye. Sadece bu olanaksız şu sebeple o, filmin bahsetmiş olduğu kişilerden biri değil. Birçoğu filmdeki sondan bundan önceki sahneyi övdü. Bunun bir soytarılık egzersizi bulunduğunu düşündüm; filmin tonunu mühim seviyede değiştiren ve üç saat 26 dakikalık hikayede bunun mantıklı olabileceği bir şeyi kaçırmış olduğumu düşünmeme yol açan bir şey. Fakat ben öyleki düşünmüyorum. Yine izlemem gerekecek.
Scorsese işi kendisinin yaptığını bilmemizi istiyor ve bu temelde doğru. Bunların hepsini yapabilirsiniz, gene de her şeyi yapabilirsiniz: tüm izinleri alın, en iyi niyete haiz olun, hikayeyi olabildiğince anlatın, sadece sonuçta gene de iyi bir film yapmalısınız. .
Ve iyi bir film yapmanın yanı sıra, duygularını işlemesi ve neyin üstünde emek vermesi ihtiyaç duyulan bir grup insan var? Çiçek Ayı’nın Katilleri Addie Roanhorse şeklinde insanoğlu onlar için şu anlama geliyor: “Sonunda çıktı, şu demek oluyor ki film üstünde yedi yıl çalıştıktan sonrasında bu noktaya gelindiğinde iyi mi hissedeceğimi hakkaten bilmiyorum. Evimde birazcık dolaştım, yalnız işlem yapıyorum.