ECP seçim bölgelerinin sınırlandırılmasına ilişkin ön rapor yayınlarken ülke sandık başına yaklaşıyor
İSLAMABAD: Ülkenin genel seçimlere doğru ilerlediğine dair büyük bir umutla, anket düzenleme kurumu Çarşamba günü, nüfus sayımına dayanarak anayasal olarak yerine getirmesi ihtiyaç duyulan seçim bölgelerinin sınırlandırılmasına ilişkin ön raporu yayınladı.
Pakistan Seçim Komisyonu (ECP) tarafınca gösterilen bir basın açıklamasında, ön raporun ve seçim bölgeleri haritasının ECP’nin internet sayfasında görüntülenebileceği açıklandı.
Seçim gözlemcisi, ön seçim bölgelerinin yayınlanmasının 26 Ekim’e kadar 30 gün süresince devam edeceğini belirtti. Sadece bir seçim bölgesindeki seçmenler, sınırlamaya itirazları olması halinde AK Parti’ye başvurabilecek.
ECP, itirazda bulunan kişinin ilgili seçim bölgesinden olmasının mecburi bulunduğunu söylemiş oldu. Ek olarak kurye, posta yada faks yöntemiyle meydana getirilen itirazların kabul edilmeyeceğini de sözlerine ekledi.
Basın açıklamasında, ECP’nin itirazlar hakkında 28 Ekim-26 Kasım tarihleri içinde karar vereceği açıklandı. Bölge haritalarının ECP’den “minik bir ücret” karşılığında alınabileceği de eklendi.
Rapor
ECP raporunda, Pakistan İstatistik Bürosu’nun (PBS) 7. dijital nüfus sayımının nihai neticelerini 7 Ağustos’ta yayınladığını ve ECP’nin 2017 Seçim Yasası’nın 17. Maddesi uyarınca sınırlama sürecini başlattığını belirtti.
Bu mevzuda meclislerin seçim bölgelerinin sınırlandırılmasına ilişkin tavsiye taslaklarının hazırlanması amacıyla beş sınırlandırma komitesi oluşturuldu.
Raporda ek olarak ECP’nin Ulusal ve eyalet meclisi koltuklarının sınırlandırılmasına ilişkin mekanizması da açıklandı.
“İl/bölge nüfusu toplam genel iskemle sayısına bölünerek Millet Meclisi iskemle başına düşen averaj nüfus yada saptanca elde edilmiştir. Benzer şekilde, bir ilin nüfusu, o ilin il meclisine koltuk başına saptanca sağlamak suretiyle tahsis edilen toplam genel iskemle sayısına bölünüyordu. Raporda, toplam koltuk sayısının hesaplanmasında çoğu zaman 0,5 ve üstü bir kısım bir koltuk olarak alındı, 0,5’in altındaki kısım ise dikkate alınmadı” denildi.
Ek olarak Belucistan’ın “garip durumu” sebebiyle birden fazla bölgenin iskemle için kulüplere başvurduğu da açıklandı. İhtiyaç duyulan öteki illerde de kulüpleşmelerin yapıldığı ifade edildi.
Raporda ek olarak, “Bir ilçenin oranı, o ilçenin nüfusunun Millet Meclisi yada duruma bakılırsa İl Meclisi koltuk başına düşen kotaya bölünmesiyle belirlendi” denildi.
Rapor, Pencap’ın Ulusal Meclis’te en fazla sandalyeye haiz bulunduğunu ve peşinden Sindh, Hayber Pakhtunkhwa, Belucistan ve İslamabad’ın geldiğini gösterdi.
Çözümleme, 127,6 milyon sözü geçen Pencap’a 141 iskemle verildiğini ve her seçim bölgesinin 905.595 kotaya bakılırsa bölündüğünü gösterdi.
Pencap Meclisi için her biri 429.929 olarak belirlenen kontenjanla 297 iskemle tahsis edildi.
Sindh’de 55,6 milyon nüfusa ilişik 61 NA sandalyesi, koltuk başına 913.052 kotaya bölünmüştür. Sindh Meclisi için iskemle başına 428.432 kota ile 130 iskemle paylaştırıldı.
KP vakasında nüfus sayımı 40,8 milyonluk bir nüfus gösterdi ve NA’da 45 iskemle tahsis edildi. Her NA koltuğu 907.913 kotaya bölünmüştür. KP Meclisi’nde ise 355.270 kotayla 115 iskemle bölündü.
Raporda ek olarak KP 10’daki toplam 36 ilçeden “hususi bir NA koltuğu için nüfus eşiğine/kotasına ulaşılamadığı” da paylaşıldı.
Raporda, “Bağımsız bir iskemle için kafi nüfusa haiz olmayan ilçeler, tarihsel bağlılık, sosyo-ekonomik karşılıklı bağımlılık, homojenlik ve kamu rahatlığı göz önünde bulundurularak, belirlenmiş sınırlama ilkelerine dayalı olarak bölgeler arası seçim bölgeleriyle birleştirildi” denildi.
Belucistan’da 14,8 milyon kişiye 16 NA iskemle verildi ve her seçim bölgesine 930.900 kota ayrıldı. İllerin il meclisinde 51 iskemle bulunuyor ve her iskemle 292.047 kişilik kontenjanla paylaştırılıyor.
Güneybatı eyaletinde Killa Saifullah, Zhob ve Sherani tek bir NA koltuğuna oturtuldu; Musakhail, Barkhan, Loralai ve Duki bir arada; Harnai, Sibi, Kohlu ve Dera Bugti’ye birer tane verildi; Nasirabad, Jhalmagsi, Kachhi, Jaffarabad, Usta Muhammad ve Sohbatpur, iki NA sandalyesi tahsis edilerek kulüplere ayrıldı; Quetta’ya üç NA sandalyesi verildi; Ziarat ve Pişin sopayla dövüldü; Killa Abdullah ve Chaman sopayla dövüldü; Nushki, Chagai, Washuk ve Kharan sopayla dövüldü; Mastung, Kalat ve Surab sopayla dövüldü; Lasbella, Hub ve Awaran sopayla dövüldü; ve Panjgur, Kech ve Gawadar da sopayla dövüldü.
Öte taraftan federal başkent olan 2,3 milyon nüfusa haiz İslamabad’a 3 iskemle verilmiş ve her koltuk için kota 787.954 olarak belirlenmiş.
Geçtiğimiz hafta ECP, ülkede genel seçimlerin Ocak 2024’ün son haftasında yapılacağını açıklamıştı.
Anketi düzenleyen makam, sınırlamalara ilişkin itiraz ve önerilerin dinlenmesinin peşinden nihai seçim çevresi listesinin 30 Kasım’da yayınlanmasına da karar vermişti.
ECP açıklamasında, 54 günlük seçim takviminin tamamlanmasının peşinden seçimlerin gelecek yıl Ocak ayının son haftasında yapılacağı açıklandı.
ECP’nin açıklaması, önceki Pakistan Demokratik Hareketi (PDM) liderliğindeki hükümetin yeni bir nüfus sayımını onaylama hamlesinin seçim organına anket düzenlemeden ilkin yeni sınırlamalar yapma zorunluluğu getirmesi ve bu durumun anketlerde yersiz gecikme korkusunu çoğaltması sebebiyle seçimlerle ilgili belirsizliği nihayet sona erdirmişti. .
ECP tarafınca açıklanan takvime bakılırsa:
- 8 Eylül – 7 Ekim – Ülke genelinde seçim bölgelerinin sınırlandırılması.
- 10 Ekim – 8 Kasım – Seçim bölgelerine ilişkin teklifler sunulacak.
- 5 Eylül – 7 Eylül – Ulusal ve il meclislerinin seçim bölgelerine bir kota tahsis edilecek.
- 21 Ağustos – Dört ilde seçim komiteleri kurulacak.
- 31 Ağustos — Seçim bölgelerine ilişkin yönetimsel mevzular tamamlanacak.
- 10 Kasım – 9 Aralık – ECP, seçim bölgelerine meydana getirilen itirazları karara bağlayacak.
- 14 Aralık – Sınırlandırmanın son yayımı
Geçtiğimiz ay ABD Büyükelçisi Donald Blome, CEC Sikander Sultan Raja’ya ülkesinin “özgür ve adil seçimlere” verdiği desteği tekrardan teyit etmesi çağrısında bulunarak, Pakistan’ın gelecekteki liderlerini seçmenin Pakistan halkının sonucu bulunduğunu yineledi.
Gelişme, Başkan Arif Alvi’nin MSK Raja’ya yazdığı bir mektupta sandıkların düzenlenmesi için bir son tarih önermesinden birkaç gün sonrasında geldi.
Cumhurbaşkanı, Anayasa’nın 48(5) maddesi ışığında, “fesih tarihinden itibaren en geç 90 gün içinde bir tarih atama” yetkisine ve yetkisine haiz bulunduğunu söylemişti. [of assemblies]Meclis genel seçimi yapılması için.”