CJP Isa, SCBA başkanına sordu

İSLAMABAD: Yüksek Mahkeme (Uygulama ve Usul) Yasası 2023’e karşı dilekçelerin duruşması Pazartesi günü tekrardan başlarken, Pakistan Başyargıcı (CJP) Qazi Faez Isa, Parlamentonun ülkenin baş yargıcı tarafınca meydana getirilen bir hatayı düzeltip düzeltemeyeceğini sordu.

HSK, bugün dernek adına savunmalardan birine ilişkin argümanlarını Yüksek Mahkeme Barosu (SCBA) Başkanı Abid Zuberi’ye yöneltti.

“Bir Yüksek Mahkeme başkanı hata yaparsa Parlamento bunu düzeltebilir mi, düzeltemez mi?” CJP Isa sordu.

Baş yargıca cevap veren Zuberi, Madde 184 (3)’e yeni geldiğini söylemiş oldu ve bunun kötüye kullanılmaya devam ettiğini kabul etti.

Baş yargıç ile Zuberi arasındaki bu görüşme, Yargıç Sardar Tariq Masood, Yargıç Ijaz Ul Ahsan, Yargıç Syed dahil olmak suretiyle Yüksek Mahkeme’nin 15 yargıcından oluşan CJP Isa başkanlığındaki tam mahkeme tarafınca davanın canlı gösterilen üçüncü duruşması esnasında gerçekleşti. Mansoor Ali Shah, Yargıç Munib Akhtar, Yargıç Yahya Afridi, Yargıç Aminuddin Khan, Yargıç Sayyed Mazahar Ali Ekber Naqvi, Yargıç Jamal Khan Mandokhel, Yargıç Muhammad Ali Mazhar, Yargıç Ayesha A. Malik, Yargıç Athar Minallah, Yargıç Syed Hasan Azhar Rizvi, Hakkaniyet Shahid Waheed ve Yargıç Musarrat Hilali.

Duruşmanın başlarında baş yargıç, parlamentonun 2023 tarihindeki Yüksek Mahkeme (Uygulama ve Usul) Yasası’nı (ülkenin baş yargıcının takdir yetkilerini düzenlemeyi amaçlayan yasa) “iyi niyetle” kabul ettiğini gözlemledi.

Duruşma esnasında CJP, Zuberi’nin SC yasasındaki değişikliklere itiraz etmek için ABD mahkemesinin kararını emsal olarak göstermesinden duyduğu hoşnutsuzluğu dile getirdi.

Duruşmanın başlangıcında HSK, davacıların avukatlarına, yüksek mahkeme davanın duruşmasını bugün sonuçlandırmak istediğinden, sözlerini erken bitirmelerini söylemiş oldu.

“En azından ABD Yüksek Mahkemesinin sonucuna atıfta bulunun. Standartlarımız o denli düştü ki, New Jersey mahkemesinin bir sonucuna atıfta bulunuyoruz,” dedi CJP, yasaya itirazlarını korumak için çaba sarfetmek için karardan alıntı meydana getiren Zuberi’ye cevap verdi.

CJP Isa, “Bu bir karar bile değil” diye ekledi.

Dava

13 Nisan’da, Yüksek Mahkeme’nin sekiz üyeli heyeti, kamu çıkarını ilgilendiren mevzularda baş yargıcın yetkilerini ele alan ve Pakistan Başyargıcı’nın suo moto yetkilerini sınırlamayı amaçlayan yasanın uygulanmasını durdurdu.

Haziran ayındaki bundan önceki duruşmada, suo motu davalarında temyiz hakkıyla ilgili olan 2023 tarihindeki Yüksek Mahkeme (Kararların ve Emirlerin İncelenmesi) Yasası ile SC Uygulama ve Usul Yasası arasındaki benzerlikler Pakistan Başsavcısı ile tartışıldı ( AGP) Mansoor Usman Awan parlamentonun iki yasayı “uyumlaştırmaya” çalışabileceğini söylemiş oldu.

Devrin CJP üyesi Umar Ata Bandial, öneriyi memnuniyetle karşılarken, federal hükümetin yargıyla ilgili herhangi bir yasa yaparken üst mahkemeyi dikkate alması icap ettiğini söylemiş oldu.

SC kanunu

Kanun, baş yargıç da dahil olmak suretiyle kıdemli yargıçlardan oluşan üç üyeli bir komiteye anlık bildirimde bulunma yetkisini veriyordu. Ek olarak, üst mahkemede saydam yargılama yapılmasını amaçladı ve temyiz hakkını da içeriyor.

Heyetlerin oluşturulmasıyla ilgili olarak Kanun, üst mahkeme önündeki her dava, mevzu yada itirazın, HSK ve en kıdemli iki yargıçtan oluşan bir komite tarafınca oluşturulan bir kurul tarafınca dinleneceğini ve karara bağlanacağını belirtiyordu.

Komite kararlarının çoğunlukla alınacağı açıklandı.

Yüksek mahkemenin aslolan yargı yetkisinin kullanılmasıyla ilgili olarak Kanun, Madde 184(3)’ün kullanımını gerektiren herhangi bir mevzunun ilk olarak komitenin önüne getirileceğini belirtiyordu.

Kanun, Anayasa’nın yorumlanmasının lüzumlu olduğu mevzularda komitenin minimum beş yüksek mahkeme yargıcından oluşan bir kurul oluşturacağını belirtiyordu.

Madde 184(3)’ün yargı yetkisini kullanan bir üst mahkeme heyeti tarafınca verilen herhangi bir karara yönelik itirazlarla ilgili olarak Kanun, temyizin heyetin emrini takip eden 30 gün içinde daha büyük bir SC heyetine yapılacağını belirtti. Temyizin 14 günü geçmeyecek bir süre içinde görüşülmek suretiyle kararlaştırılacağını da sözlerine ekledi.

Mahkeme, bu temyiz hakkının, 2023 tarihindeki SC (Uygulama ve Usul) Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden ilkin Madde 184(3) kapsamında haklarında karar verilen mağdur kişileri de geriye dönük olarak kapsayacağını, sadece temyizin bu şekilde uygulanacağını da ekledi. Kanunun yürürlüğe girmiş olduğu tarihten itibaren 30 gün içinde başvuruda bulunulmuştur.

Kanun ek olarak, bir partinin Anayasa’nın 188. maddesi uyarınca araştırma başvurusunda bulunmak suretiyle kendi seçeceği avukatı atama hakkına haiz olacağını da belirtti.

Ek olarak, bir niçin, temyiz yada mevzu kapsamında meydana getirilen, aciliyet talebinde bulunan yada geçici önlem talep eden bir başvurunun, yapıldığı tarihten itibaren 14 gün içinde duruşmaya hazır hale getirileceğini belirtmektedir.

Kovuşturmak için daha fazlası…