Biden’ın Eurotrip’i özetlemek gerekirse açıklandı

Biden’ın büyük Avrupa gezisinin Ukrayna için mühim neticeleri olabilir.

Başkan Joe Biden, Litvanya’nın Vilnius kentinde uzun vadeli Ukrayna politikası temalı bir NATO zirvesi de dahil olmak suretiyle bir takım mühim toplantı için bu hafta Avrupa’da. Bu toplantılar tehlikeli sonuç bir zamanda geliyor: ABD ve NATO müttefiklerinin Ukrayna’ya desteğinin devam ettiğini göstermek ve Rusya’nın devam eden askeri harekâtına en iyi tepki üstünde anlaşmaya varmak için savaşım eden yeni genişlemiş bir NATO’yu harekete geçirmek.

Biden’ın ilk durağı, taç giyme töreninden bu yana ilk kez Başbakan Rishi Sunak ve Kral Charles ile tanıştığı Birleşik Krallık oldu. Bu ziyareti NATO Zirvesi ve İskandinav ülkeleri ile Helsinki, Finlandiya’da yapılacak başka bir toplantı izleyecek.

İttifak üyelerinin tartışacak oldukca şeyi var: Ukrayna’nın NATO’ya katılma kabiliyeti hakkında geriye bir sual kaldı. Ek olarak ABD’nin, bir takım NATO üyesi tarafınca yasaklanan bir tabanca olan Ukrayna’ya parça tesirli bomba gönderme sonucu da ele alınmalı. Bilhassa, üye ülkelerin zirveyi uzun vadeli finansman ve askeri yardımın Ukrayna için ne anlama gelebileceğini tartışmak için kullanımı muhtemeldir.

Stratejik ve Internasyonal Emekler Merkezi’nin Avrupa programı direktörü Max Bergmann, “ABD’nin Ukrayna’ya verdiği desteğe yönelik en büyük eleştiri, bunun oldukca kısa vadeli olması” dedi. “Peki ya 2024, 2025?”

Aşağıda, ABD’nin bu toplantılardan ne elde etmeyi umduğuna ve ülkenin bu toplantılar karşısında iyi mi durduğuna ilişkin bir genel bakış sunulmaktadır.

Biden Niçin İngiltere’de Rishi Sunak ve Kral Charles’ı Ziyaret Etti?

Biden Pazartesi günü İngiltere Başbakanı Sunak ile bir araya geldi ve iki ülke arasındaki ilişkileri “oldukca sağlam” olarak nitelendirdi. Bu haftaki toplantı, Biden’ın İngiltere ile bağlarını tekrardan teyit etmesine olanak tanıyor ve 10 Downing Street’teki ilk olmasına karşın, Sunak ile genel olarak altıncı toplantısı.

Toplantı birkaç hedefe ulaştı: Görüşmede Biden “Ukrayna’ya sarsılmaz desteği” altını çizdi, ABD’nin yeni tabanca planları mevzusundaki farklılıkları ele aldı, NATO’nun genişlemesiyle ilgili mevzuları tartıştı ve ABD ile İngiltere arasındaki hususi ilişkiyi tekrardan teyit etti.

Toplantı, hem Biden hem de Sunak’ın, ülkenin NATO’ya katılma kabiliyetinin ne kadar net bir halde anlatılacağı mevzusunda daha ilkin değişik görüşlere haiz olmasına karşın, Ukrayna’ya verdikleri destek mevzusunda ortak bir duruş göstermelerine olanak sağlamış oldu. Her ikisi de Ukrayna’nın Rusya ile cenk bitene kadar katılmaması gerektiği mevzusunda aynı fikir olsa da, Birleşik Krallık Ukrayna’nın bu konudaki çabalarını daha çok desteklerken, ABD Rusya ile direkt askeri çatışma riski sebebiyle daha davranışlarında ölçülü davranıyor.

Amerikan Üniversitesi Transatlantik Siyaset Enstitüsü’nün eş direktörü Garret Martin, “İngiltere, Ukrayna’yı desteklemede ön saflarda yer aldı” diyor. “Bu mevzuda İngiltere, ABD’yi zorlayan ve hatta tırmandıran oldukca mühim bir ortaktı.” Yakın tarihindeki bir CNN röportajında ​​Biden, ülkeyi gruba eklemek yerine Ukrayna için bir yol çizmeyi ve ek koşulları ele almayı tercih ettiğini belirtti. Kısa bir not.

“Ukrayna’nın şu anda, savaşın ortasında, NATO ailesine kabul edilip edilmemesi mevzusunda NATO’da bir düşünce birliği bulunduğunu düşünmüyorum” dedi. Sunak, Ukrayna’nın “hak etmiş olduğu yerin” NATO bulunduğunu söylemiş oldu.

Liderler ek olarak ABD’nin Ukrayna’ya kısa sürede ve tartışmalı olan parça tesirli bomba tedarikini de ele aldılar. Birleşik Krallık ve 120’den fazla ülke, siviller için oluşturdukları çekince sebebiyle bu tür silahların kullanılmasını yasaklayan bir sözleşme imzaladı. Silahların istenmeyen tesirleri olduğu biliniyor: patlamamış bombalar, yanlışlıkla tetiklenirse seneler sonrasında patlayabilir, sivilleri yaralayabilir yada öldürebilir.

Sky News’e gore, Başbakan’ın bir sözcüsü, Biden ve Sunak’ın “İngiltere’nin bu sözleşme kapsamındaki hem misket bombası üretme yada kullanma hem de bunların kullanımını engelleme taahhütlerini tartıştığını” söylemiş oldu. İngiltere’nin tabanca mevzusundaki tutumunu aktarmak için elinden geleni yaptığını söyleyen Sunak; Planlandığı şeklinde Ukrayna’ya aktarma edilecekler.

İsveç’in NATO üyeliği de gündemdeydi. Vox’tan Jen Kirby’nin açıklamış olduğu şeklinde, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali Finlandiya ve İsveç’i NATO üyeliği için başvurmaya sevk etti. Türkiye daha ilkin hem Finlandiya hem de İsveç’ten gelen tekliflere “ne?” diye karşı çıkmıştı. [President Recep Tayyip Erdogan] Kirby bunu ülkelerin terör örgütü olarak görmüş olduğu Kürt gruplara verdiği destek ve ülkelerin Türkiye’ye uyguladığı tabanca ambargosu olarak görmüş oldu” diye yazıyor. Türkiye daha ilkin Finlandiya’nın üyelik başvurusuna yapmış olduğu itirazları kaldırmış ve Pazartesi günü İsveç’in üyelik başvurusunu kabul etme sonucu aldığını açıklamıştı.

İki önder, NATO’nun ötesinde, Haziran ayında varılan ve teknoloji üretimi, suni zeka ve temiz enerji alanlarında işbirliğini artırmayı amaçlayan bir antak kalma olan Atlantik Deklarasyonu hakkında daha çok fiil konusunu da ele aldı. Sunak ile yapmış olduğu görüşmenin peşinden Biden, Kral Charles ile ilk kez bir araya geldi ve büyük seviyede iklim değişikliğiyle savaşım çabalarındaki ortak çıkarlarına odaklandı. İkili, şirketlerin problemi çözmeye destek olabilecek yatırımları iyi mi yapabilecekleri mevzusunda {özel sektör} temsilcileriyle görüştü.

Biden, Litvanya’nın Vilnius kentindeki NATO zirvesinden ne istiyor?

Salı ve Çarşamba günü yapılacak NATO zirvesi, Biden’ın ittifakın 31 üye ülkesinden liderlerle görüş alışverişinde bulunacağı gezisinin mühim bir parçası. Amaç, tüm NATO’nun Ukrayna’ya daha uzun vadeli destek için bir plan üstünde anlaşmasını sağlamaktır.

Ukrayna’nın, katılıp katılmama mevzusunda net bir karardan oldukca, bloğa ihtimaller içinde katılımıyla ilgili haberler alması daha ihtimaller içinde. Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy daha ilkin Ukrayna’yı gruba katılmaya çağrı eden açık bir işaret için bastırmıştı. Bazı Avrupa ülkeleri de dahil olmak suretiyle Ukrayna’ya NATO üyeliği için daha açık bir yol önerilmesinden yana olanlar, bunun güvenliklerini ve savunmalarını güçlendireceğini söylediler. Bununla beraber, şu anda ABD ve Almanya dahil olmak suretiyle bunu yapmakta isteksiz olanlar, Rusya ile açık bir askeri çatışma riskini almaktan korkuyorlar.

Martin, “Ukrayna’nın iştirakı için daha çok açıklık bulunduğunu düşünüyorum, sadece bu garantinin ne kadar süratli ve ne kadar net olması gerektiği mevzusunda mühim farklılıklar var” diyor.

NATO ülkeleri ek olarak Ukrayna’ya daha uzun vadeli bir yanıtın iyi mi görünebileceğini, bunun askeri yardım yada mali destek için daha uzun vadeli bir taahhüt olup olmadığını tartışacaklar. Şimdiye kadar, Ukrayna ülkeleri birkaç ay kafi gelecek kadar para ve tabanca sağlamış oldu. Daha uzun vadeli bir plan, Ukrayna’nın savunmasına olan bağlılıklarının sinyalini verecek ve ülkenin daha detaylı stratejik planlar geliştirmesine müsaade edecektir.

Dış İlişkiler Konseyi üyesi Liana Fix, “En mühim bileşen, üye ülkelerin Ukrayna’ya daha uzun bir süre süresince tabanca tedarik etmeyi taahhüt etmeleridir” dedi. “Düşünce, bunu uzun vadeli hale getirmek ve daha çok resmileştirmek. Yalnız önümüzdeki üç ila beş ay değil, ortalama üç ila beş yıl sürebilir.”

İsveç’in NATO üyeliği, Türkiye’nin Pazartesi günü itirazlarını geri çekeceğini duyurmasından ilkin gündemde olması beklenen bir öteki mühim mevzudu. Türkiye, ABD de dahil olmak suretiyle öteki üye ülkelerden tutumunu değiştirmesi için mühim baskılarla karşı karşıya kaldı. Türkiye kısa bir süre ilkin Avrupa Birliği üyeliğine kabul edilirse (ki pek ihtimaller içinde değil) ve ABD’den F-16 cenk uçakları almasına izin verilirse hazır olabileceğini belirtti ki Biden buna desteğini verdi.

Türk muhalefetine geri adım atma anlaşmasının bir parçası olarak, “İsveç [agreed to] Türkiye’nin Avrupa Birliği ve NATO’ya katılma hedefini tekrardan canlandırmaya destek olun [will] New York Times, yeni bir “hususi terörle savaşım koordinatörü” kurduklarını bildirdi.

Ülkeler artık Türkiye’yi fikrini değiştirmeye ikna etmeye çalışmak yerine, muhtemelen İsveç’i ittifaka iyi mi entegre edeceklerini tartışacaklar. Gene de, İsveç’in kabulüyle ilgili devam eden çatışma, grup içindeki bölünmelere işaret ediyor. Bu boşlukları kapatmak, İttifak birliğini sürdürmek için tehlikeli sonuç öneme haiz olacaktır.

Bergmann, Türkiye’nin duyurusu öncesinde yapmış olduğu açıklamada, “Türkiye değişmezse, ittifakta gerçek bir sürtüşme riski vardır.”

ABD niçin İskandinav ülkeleriyle bir Helsinki toplantısı düzenliyor?

Biden, NATO zirvesinden sonrasında Helsinki’ye gidiyor ve Perşembe günü orada olacak. Ziyaretinin amacı, Finlandiya’nın NATO’ya kabulünü anmak ve bununla beraber Putin’e, Rusya’nın iki ülkenin ortak sınırını ihlal etmesi durumunda ABD’nin Finlandiya’nın yardımına gelmeye hazır olduğuna dair bir ileti göndermek.

Bu zirve, Norveç, İsveç, Finlandiya, İzlanda ve Danimarka dahil olmak suretiyle birçok İskandinav ülkesinden liderlerle yapılacak toplantıları içerecek. Finlandiya artık bir NATO üyesi olduğuna gore, ülkenin Rusya sınırındaki savunmasını güçlendirmek için üye ülkelerden daha çok destek görmesi olası.

Rusya ve Çin’in yerleştiği Şimal Kutbu’ndaki kaynaklara erişim şeklinde başka mevzular da gündemde. Martin, “Şimal Kutbu’nun gelecek yıllarda ekonomik ve güvenlik rekabetinin daha da mühim bir unsuru haline gelmesi muhtemeldir” diyor.

Güncelleme, 10 Temmuz 16:30: Bu öykü ilk olarak 10 Temmuz’da gösterildi ve Türkiye’nin İsveç ile ilgili duyurusu haberiyle güncellendi.