Titanic denizaltısı, uzun bir arama kurtarma medya sirk geçmişine katılıyor

0
İskelede bir basın toplantısı.
Tuğamiral John Mauger, 22 Haziran 2023’te Boston, Massachusetts’te Titan dalgıç gemisindeki beş kişiyi arama çabalarıyla ilgili bir güncelleme sağlıyor. | Scott Eisen/Getty Images

Hapisteki insanların ölmesini izlemeye niçin bu kadar takıntılıyız?

Son 24 saat içinde, Titanic’in sitesine giderken kaybolan denizaltı Titan’ın medyada yer almasına oldukca fazla dijital mürekkep döküldü. Dalış şirketi OceanGate’in CEO’su da dahil olmak suretiyle beş kişinin, günlerce sık sık meydana getirilen canlı güncellemelerden sonrasında öldüğü açıklandı. Medyanın ilgisi abartıldı mı? Twitter ve TikTok benzer biçimde platformlardaki yorumların bir çok duygusuz mu göründü?

Evet ve evet. Perşembe günkü Los Angeles Times gazetesinde çıkan bir başyazı, tipik bir başyazıydı ve Titanic’e meydana getirilen talihsiz yolculuğun haberini “21. yüzyılda alıştığımız garip medya çılgınlığı” olarak tanımlıyordu. Yazar, haberciliği “sömürücü” olarak nitelendirmeye devam etti ve “gerçek zamanlı olarak ortaya çıkan terörden” yakınma etti. Avustralya’dan bir yazar yakınma etti: “İnternette insanoğlu insanların öldüğünü görmezden geliyor ve bunun yerine ölümlerinin ve ayrıcalıklarının çağıl cemiyet hakkında söylediklerine odaklanıyor.”

Tüm bunların yeni bulunduğunu iddia etmemeliyiz. ABD’de, halkın sansasyonalizme olan doymak bilmez susuzluğunu ve bu haberleri tüketmek için yeni teknolojilerin kullanıldığını gösteren bir yüzyıldan fazla kitle yazışma araçları etkinliği var. Yıkım için oldukca hususi bir geri sayımınız var ise oldukca daha iyi – denizaltının yalnızca 96 saat oksijen sağlayabildiğini öğrendiğimizde öykü için oldukca mühim hale gelen bir detay.

Sadece bu tür gerçek zamanlı medya vakalarını sayısız kez deneyimledik ve bunların hepsi gazeteler, radyo ve tv benzer biçimde eski moda medya teknolojileri yardımıyla oldu. Her ne kadar radyo benzer biçimde platformların bugünlerde bilhassa çağıl bulunduğunu düşünmesek de, muhabirler sahadaki gözümüz ve kulağımız haline geliyor ve her haber tüketicisini bir tür ileri teknoloji röntgenciye dönüştürüyor. Vakum tüpü kadar rahat bir şeyin kilometreleri saniyelere çevirmesi gülünç. Potansiyel olarak yaşam kurtaran teknoloji bununla birlikte hikayenin ayrılmaz bir parçası haline geliyor, 2018’de Tayland’da bir genç futbol ekibi ve antrenörünün bir mağarada mahsur kaldığını ve tüm dünyanın belli bir cihazın ne işe yaradığına dair fikirleri bulunduğunu gördüğümüz benzer biçimde. Onları çıkarmamıza yardım edin. Aynı şeyi bu hafta Şimal Atlantik’te, vapur enkazının üstündeki sahneyi uçaklar, gemiler ve robotlar doldururken yeniden gördük.

Ve geçmişin insanlarının trajedi karşısında daha duyarlı ve ağırbaşlı bulunduğunu düşünüyorsanız size fena bir haberim var. ABD’nın aslen asla var olmamış bir versiyonunu romantikleştirmiyorlar; Ek olarak, tükettiğimiz haberlerin, bir zamanlar tertipli olarak grafik ölüm tasvirleriyle dolu olan magazin dergilerinin günlerine kıyasla sterilize edilmiş olduğu argümanını da görmezden geliyorlar.

Büyük bir kalabalığın ortasında çadırları, arabaları ve bir hamburger standını gösteren 1920'lerden kalma bir fotoğraf.
Kentucky Ulusal Muhafızları
Floyd Collins’in Şubat 1925’te hapsedildiği Kum Mağarası civarlarındaki sirk havası.

1925’te memleketi Kentucky’de mağaraları keşfeden 37 yaşındaki W. Floyd Collins’in durumunu düşünün. Collins, yeni bir gezinsel albeni merkezi bulmayı umarak, o senenin Şubat ayı başlarında ayağını büyük bir kayaya kaptırdığında kum mağarasına girmeye cesaret etti. Ertesi gün ailesi onu aramaya gitti ve yaşamış olduğu çilenin haberi kısa sürede gazetelerde ve radyoda yayıldı.

Geçen her gün, vaka yerine fanatik duracak yeni insanları kum mağarasına getirdi. Bir gazete, kalabalığın dokuzuncu günde 5.000 kişiye ulaştığını tahmin etti ve Ohio, Illinois, Indiana ve West Virginia’dan arabaların mağaranın yakınındaki derme çatma bir otoparka park edilmiş olduğu bildirildi. Ötekiler sayıyı 2.000’e yaklaştırdı, fakat gerçek sayı her her neyse, tam bir sirk haline gelmişti. Satıcılar hamburgerden balona kadar her şeyi satmaya geldi. Hâlâ nispeten yeni bir iletim ortamı olan radyo, gazetecilerin direkt vaka yerinde haber yapmalarını sağlamış oldu. Ve okuyuculara son olarak haberleri getirmek için ülkenin dört bir yanından gazete muhabirleri geldi, ABD’de ortalama 15.000 gazete varken bugün 6.500’den azca gazete var. Mahalli demiryolu, insan akışını karşılamak için fazladan binek vagonları bile ekledi.

Ve medya kapsamı daima güzel olmamıştır. Pensacola Journal’ın 9 Şubat 1925 Florida sayısının kapağı, Collins’in kazayı uydurmuş olabileceğini öne sürerek, onun hakikaten tuzağa düşmediğini ve bir tek ilgiyi istediğini öne sürdü. Alt başlık, komşularına nazaran onun “muhteşem bir adam” bulunduğunu söylüyordu. Staunton, Virginia’daki Daily News Leader 12 Şubat 1925 tarihindeki sayısında bir suçun işlendiğini ima etti, sadece ayrıntıya girmedi. Gazete ek olarak mahalli bir bakanın bölgede “alkol tüketimine dair kanıtlar” bulunduğunu söylediğini aktardı – İçki Yasağı zamanında olduğu düşünülürse nalet ihtimaller içinde bir suçlama. (Okyanusun dibindeki Titanik’e bir göz atmaya çalışan bir tüpe sıkışıp kalmış milyarderlerin kibri ile alakalı tek satırlık sözler, potansiyel bir trajedi anında oldukca fazla insanı etkileyen, kendi geçici etik değerlendirme markalarıydı.)

Collins 14 gün sonrasında öldü, sadece onu kurtarmaya çalışanlar, üç gün daha geçene kadar cesede ulaşamadı. Collins’in cesedinin düzmece bir fotoğrafı dolaştı, sadece cesedi iki ay sonrasına kadar mahsur kalmış olduğu yerden çıkarılmadı.

Yönetmen Billy Wilder, 1951 filmi için Collins’e medyanın tepkisinden esin aldı. Kolunda bir asFilmimizde Kirk Douglas, bir mağarada mahsur kalan bir adam bulunduğunu ilk öğrenen acımasız bir gazete muhabirini oynuyor. Douglas’ın karakteri, mahalli makamları gereğinden fazla süre alan, hikayeyi uzatan ve Collins’in çeyrek yüzyıl ilkin yakalandığı sırada ortaya çıkandan değişik olmayan bir medya sirki sahnelemesine müsaade eden bir kurtarma planına yönlendiriyor. Gerçek hayatta olduğu benzer biçimde hikayenin odak noktası olan adam ölür.

Korkulu bir gerçek zamanlı haber çılgınlığının bir başka örneği, 26 yaşındaki John Warde’ın New York’taki Gotham Oteli’nin 17. katındaki dar bir çıkıntıdan atlamakla tehlike arzettiği 1938 yılına dayanıyor. Warde geleceğini düşünmek için on bir saatten fazla süre harcarken, gazeteler hızla problemler çıkardı, radyo spikerleri vakası haber yapmış oldu ve ilk tv kameralarından bazıları Warde’a nazaran eğitildi. Zavallı Warde nihayet tehdidini yerine getirdi ve Associated Press, cesedi morgdan alınmayan ve “ölümde yalnız” olan, sadece “on binlerce izleyiciyi büyüleyen” adam hakkında bilhassa havalı bir değerlendirme yayınladı.

Üretilmesi gazetelerden oldukca daha uzun devam eden dergiler bile, Warde’un otelin pervazındaki alışılmadık derecede uzun tüneklerinden büyülenmişti. Radio Craft dergisinin 1938 tarihindeki bir sayısının manşetinde “İNTİHAR HAYIR. 2 TV’DE!’ ve güvenlik için Warde’un daire içine alındığı TV görüntüsünün bir tekrardan basımını içeriyordu. Warde’ın hikayesi filme de çekildi: 1951’ler on dört saat. Fakat Hollywood versiyonu Warde’u öldürmedi.


Linh Pham/Getty Images
Taylandlı General Bancha Duriyaphan, Temmuz 2018’de 12 adam çocuk ve futbol koçlarının bir mağaradan kurtarılmasının arkasından basına konuşuyor.

2018 yazına bir göz atalım ve Tayland’da benzer bir sirkin ortaya çıktığını görmüş olacaksınız – bu sefer bir tek gazeteler ve canlı TV vasıtasıyla değil, toplumsal medya vasıtasıyla da. Orada, 12 çocuk ve futbol koçları bir mağarada mahsur kaldılar ve tüm web vakası takip etti, ekibi canlı kurtarmak için kalan süre gittikçe kısalırken her gün izliyordu. Elon Musk, mağaranın dışını ziyaret ederek ve kendi tasarımı olan 5 fitlik bir “mini denizaltının” evlatları güvenli bir halde dışarı çıkarabileceğini söyleyerek kahramanı oynamaya bile çalıştı. Kıdemli bir mağaracı, Musk’ın fikrinin ne kadar korkulu bulunduğunu açıkca duyuru ettiğinde, milyarder sebepsiz yere tweet attı ve uzmana “pedo” dedi. Pek oldukca arama ve kurtarma operasyonunda olduğu benzer biçimde, Tayland mağaracılık vakası da trajedi ve zafer karışımı bir halde sonlanmış oldu. Eski bir Tayland Birliği SEAL, uzun kurtarma operasyonu esnasında bilincini kaybettikten sonrasında öldü, sadece mahsur kalan çocuklar sonunda canlı olarak kurtarıldı.

Peki ya bu denizaltı için bu haftaki ölüm geri sayımı? NewsNation, geri sayım saati için oldukca ilgi topladı, sadece beğenin ya da beğenmeyin, işleyen bir saate haiz olma fikri temelde televizyonun buluş edilmiş olduğu şeydir. Fox News kısa süre ilkin sağ alt köşeye doğru bir geri sayım yayınladı. 42. parçanın sonu, ABD Gümrük ve Sınır Müdafaasının sığınmacıları sınırda geri çevirmesine müsaade eden pandemi süreci kuralı. Bir çok popüler medya, bilhassa de tv, insani riskler ne kadar karanlık yada acımasız olursa olsun, geri sayımı sever.

Kısacası, Amerikan medyası daima insanlığın karanlık yönlerine takıntılı olmuştur. İnsanlar akıllı telefonlarından yaklaşan bir trajediye bakıyormuş benzer biçimde hissetseler de, insanların ikna edici bir hayatta kalma meselesine çekildiğine kuşku yok. Hayatların söz mevzusu olduğu bir basketbol şut saati bazılarının midesini bulandırabilir, sadece muhtemelen bu hafta yaşamını kaybeden beş kişinin orada ne yaptıklarını hatırlamakta yarar var. Günün sonunda, 1912’de olan bir trajediyi görmek için denizin altına gezinsel bir geziye çıkmışlardı.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir